Tετραγωνίζοντας τον κύκλο

Το μαθηματικό πρόβλημα που γίνεται φιλοσοφικό ερώτημα, με το τετράγωνο να είναι η λογική και ο κύκλος το συναίσθημα. Τοποθετούμε το ρεαλισμό απέναντι από το ρομαντισμό και ζητάμε να παλέψουν ένα αγώνα με προδιαγεγραμμένο τέλος, τον τετραγωνισμό του κύκλου. 

Ένα τέτοιο τέλος όμως, είναι εύκολο και προβλέψιμο. Εύκολα, σήμερα η πραγματικότητα επισκιάζει τη φαντασία.  

Γιατί λοιπόν να τετραγωνίσουμε τον κύκλο; Γιατί να μη δημιουργήσουμε ένα καινούριο σχήμα;

Ένα υπερβατικό σχήμα που θα προκύπτει κάθε φορά από την ένωση των διαφορετικών. Με έμπνευση και τεχνική, οι "κυκλικοί" και οι "τετράγωνοι" άνθρωποι, οι "κυκλικές" και οι "τετράγωνες" ιδέες, ίσως μπορούν να επικοινωνήσουν και να ενωθούν. Όπως στον πίνακα του Paul Klee " Freundschaft ", όπου ο κύκλος ανοίγει για να ενωθεί με το τετράγωνο και εκείνο του το ανταποδίδει καμπυλώνοντας τις ορθές γωνίες του. 

Η μάχη του τετραγωνισμού του κύκλου καταλήγει να έχει δύο νικητές. Ουτοπικό; Μπορεί αλλά έτσι διεκδικούμε λίγη έμπνευση στην καθημερινότητα και στη ζωή μας.

"ΟΔΥΣΣΕΙΑ" Από την Αθήνα στο Μιλάνο

Μια παράσταση του Robert Wilson, βασισμένη στο έπος του Ομήρου, σε κείμενο του Simon Armitage και μετάφραση Γιώργου Δεπάστα.  Πρόκειται για μια συνεργασία του Εθνικού Θεάτρου με το Piccolo Teatro di Milano-Teatro d’Europa.

Μπαίνοντας στην αίθουσα, βλέπουμε τον Όμηρο του Νικήτα Τσακίρογλου να βρίσκεται ήδη στη σκηνή, περιμένoντας για να ξεκινήσει την απαγγελία του προοιμίου της Οδύσσειας. Μας μεταφέρει σε μια «άλλη» εποχή σε μια «άλλη» χώρα και η παράσταση ξεκινάει.

Μια φορά και ένα καιρό:

Στον Όλυμπο ζούσαν ανέμελα και χαρωπά οι δώδεκα Θεοί που όριζαν τη ζωή των ανθρώπων άρα και του Οδυσσέα. Παρακολουθούμε όλες τις περιπέτειες που βιώνει με τους συντρόφους του, κατά τη επιστροφή από την Τροία στην Ιθάκη. 

Βλέπουμε τη Ναυσικά, την Καλυψώ, τη χώρα των Λωτοφάγων, την Κίρκη, τη Σκύλα και τη Χάρυβδη, τις Σειρήνες, τον Κύκλωπα και όλα αυτά απόλυτα παραστατικά. Κάθε περιπέτεια και μια εικόνα, πολύχρωμη και ζωντανή. Σαν να ξεφυλλίζουμε ένα μεγάλο εικονογραφημένο παραμύθι. Όλοι οι ήρωες, συμπεριλαμβανομένου και του κινηματογραφικού Κύκλωπα, έστησαν υπό την καθοδήγηση του Ρόμπερτ Γουίλσον μια παράσταση υψηλής αισθητικής.

Ο σκληρός αγώνας του Οδυσσέα και των συντρόφων του για την επιστροφή τους στην πατρίδα δικαιώνεται. Ο Οδυσσέας, φθάνει τελικά στην Ιθάκη για να ξαναανακαλύψει την αγάπη και την αφοσίωση των δικών του ανθρώπων.

Και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα.

Πρόκειται για ένα έργο που είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αποδοθεί στη σκηνή ενός θεάτρου. Είναι απαιτητικό ενώ ελλοχεύει ο κίνδυνος να φανεί ψεύτικο, φθηνό ή κιτς. Στη συγκεκριμένη παράσταση όμως , όχι μόνο αποφεύχθηκαν οι παραπάνω κίνδυνοι αλλά  η σκηνοθεσία, οι φωτισμοί, η μουσική, τα σκηνικά, οι ερμηνείες κατάφεραν να αποδώσουν ουσιαστικά το νόημα και τη δράση της Οδύσσειας, προσφέροντας στο κοινό μια ΣΥΓΧΡΟΝΗ παράσταση για ΟΛΟΥΣ.  

Ήταν μια χαρούμενη, ξέγνοιαστη ιστορία με παραμυθένιο τέλος

ή / και

ένα έπος για τον άνθρωπο, για τη δύναμη του, τη σωματική και την πνευματική, για τις αδυναμίες του, για την πίστη,  την αγάπη αλλά και τα ανθρώπινα πάθη.

Ξεχώρισαν, η Μαρία Ναυπλιώτου σε όλους τους ρόλους της, τόσο για την ερμηνεία όσο και για τη φωνή και την κίνησή της, η Ζέτα Δούκα ως Θεά Αθηνά, φυσικά ο Νικήτας Τσακίρογλου, η Λυδία Κονιόρδου και ο Σταύρος Ζαλμάς ως Οδυσσέας.

Αξίζει να γίνει αναφορά και στο πρόγραμμα της παράστασης, το οποίο είναι από μόνο του ένα πολύ όμορφο βιβλίο. Οι εξαιρετικές φωτογραφίες αναπαριστούν χαρακτηριστικές σκηνές της παράστασης. Το πιο ενδιαφέρον όμως στοιχείο είναι οι αφηγήσεις των Γιώργου Βέλτσου, Τζένης Μαστοράκη, Νίκου Παναγιωτόπουλου, Στρατή Πασχάλη, οι οποίοι εμπνεόμενοι από την Οδύσσεια του Ομήρου, έγραψαν τις δικές τους Οδύσσειες.

Η Οδύσσεια θα παρουσιαστεί στο Piccolo Teatro di Milano – Teatro d’Europa από τις 2 έως και τις 24 Απριλίου 2013.

ΑΡΘΡΟ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ "ΤΟ ΒΗΜΑ"

ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ-ΟΔΥΣΣΕΙΑ

PICCOLO TEATRO-MILANO

Ένα πάθος που λέγεται τρέξιμο

Πρόκειται για ένα μαγικό πάθος που είναι  εθιστικό και παράλληλα απελευθερωτικό.  Αν ξεκινήσει κάποιος το τρέξιμο δε θέλει να το σταματήσει. Υπέκυψα σε αυτό, το περασμένο καλοκαίρι, ξαπλωμένη κάτω από τον ήλιο σε μια παραλία της Αττικής. Εκεί, συζητώντας με ένα φίλο, που θα συμμετείχε σε αγώνα δρόμου, είπα πολύ απλά : «Θα το κάνω κι εγώ!! Θα αρχίσω να τρέχω».  Καλή φυσική κατάσταση είχα, πείσμα άφθονο και φίλους δρομείς για να τους συμβουλευτώ. Αυτό που μου έλειπε ήταν ένα κίνητρο, ένας στόχος.   Σύντομα όμως, βρέθηκε και αυτό. Ήταν η συμμετοχή στον αγώνα δρόμου 10 χιλιομέτρων στο κέντρο της Αθήνας στις 7 Οκτωβρίου.  Ήταν Αύγουστος, προλάβαινα να προπονηθώ για να κάνω τουλάχιστον μια αξιοπρεπή εμφάνιση.

Πρώτη μου δουλειά ήταν το mp3player. Nα φορτώσω γρήγορα, ρυθμικά κομμάτια με τα οποία κάποιος άλλος μπορεί να χόρευε αλλά εγώ… θα έτρεχα! Και επειδή η αρχή είναι το ήμισυ του παντός, αναρωτιόμουν ποιο θα μπορούσε να είναι το πρώτο  κομμάτι.  Το άκουσα τυχαία στο ράδιο ενώ οδηγούσα : My heart is jumping – Bibi Tanga & the Selenites. Δεν το είχα ξανακούσει, άρα δεν είχα προλάβει να το βαρεθώ. Είχε ρυθμό και αρκετό ενδιαφέρον. Ιδανικό για να είναι η αρχή της νέας μου ασχολίας.

Φόρεσα τα ακουστικά, πάτησα το play και… ξεκίνησα να τρέχω. Αυτές οι τρεις κινήσεις, επαναλήφθηκαν πολλές φορές μέχρι τις 7 Οκτωβρίου και συνεχίσαν μέχρι σήμερα. Για όση ώρα έτρεχα, ήμουν εγώ με τον εαυτό μου,  ελεύθερη από όλα. Ο κόσμος μου περιελαμβανε μόνο το δρόμο, τον ουρανό και εμένα.  Ήταν αρκετά μεγάλος για να μπορώ να τρέξω ελεύθερα αλλά αρκετά μικρός για να χωρέσει προβληματισμούς και σκέψεις της καθημερινότητας. Ήταν μια «μαγική» γυμναστική που μπορεί να κούραζε αλλά και ξεκούραζε. Αποτοξίνωνε σώμα και πνεύμα.

Και έτσι έφθασε η μέρα του αγώνα. Ο στόχος μου ήταν να τρέξω τα 10 χιλιόμετρα σε χρόνο μιας ώρας. Είχα προπονηθεί, είχα ξεκουραστεί την προηγούμενη μέρα, είχα τη μουσική μου, όλα καλά. Τα αισθήματα άγχους κατά την εκκίνηση και κούρασης, ξεπεράστηκαν κατά πολύ από τη ΧΑΡΑ του τερματισμού. Αισθάνθηκα σαν να κατέκτησα τουλάχιστον το Εβερεστ, όχι το γνωστό, το δικό μου Έβερεστ, κάνοντας τα  10km  σε  1:00:05.

Τώρα, πάμε για άλλα ....  Ημιμαραθώνιος Αθήνας στις 31/03/2013
http://www.athinahalfmarathon.gr/index.php?lang=gr

Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν

Απόλυτα συνεπής με το πνεύμα του Μπρέχτ και παράλληλα απόλυτα συνεπής με την εποχή μας, η σκηνοθέτης Κατερίνα Ευαγγελάτου συνεργάστηκε άψογα με το συγγραφέα στη μοντέρνα παράσταση "Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν".

Παρακολουθούμε ένα παραμύθι, μια παραβολή για τη δύναμη ή την "αδυναμία" της καλοσύνης.
Πώς είναι δυνατόν να είναι κάποιος καλός με τους άλλους και παράλληλα με τον εαυτό του?
Γιατί η καλοσύνη να εκλαμβάνεται ως "αδυναμία"?

Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν,  η ευγενική Σεν Τε, ανταμείβεται από τους θεούς με ένα χρηματικό ποσό,  το οποίο χρησιμοποιεί για την αγορά ενός καπνοπωλείου. 

photo by Mike Rafail (Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών)

Προσφέρει άνευ όρων στέγη, τροφή, στοργή και φροντίδα στους αδύναμους συνανθρώπους της. Πόσο "αδύναμοι" είναι όμως όλοι αυτοί τελικά? Η αντίθεση είναι έντονη, καθώς η αδύναμη αυτή ομάδα ανθρώπων, αποδεικνύεται αρκετά δυνατή να καταδυναστεύσει την καλοσύνη της Σεν Τε και τελικά να απειλήσει την επιβίωσή της.
Η Σεν Τε, για να αντιμετωπίσει την απειλή μεταμορφώνεται εσωτερικά και εξωτερικά . Ξυπνάει το alter ego της. Έτσι από γυναίκα γίνεται άνδρας, από καλή και αγαθή γίνεται πονηρή και αμείλικτη. 

photo by Mike Rafail (Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών)

Η Στεφανία Γουλιώτη υποδύεται άψογα το διπλό αυτό ρόλο. Μεταμορφώνεται επί σκηνής σε άνδρα, σε μια πολύ δυνατή στιγμή του έργου. Ως άντρας μπορεί να επιβληθεί και να επιβάλλει.

photo by Mike Rafail (Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών)

Τα κοινωνικο-πολιτικο-οικονομικά μηνύματα είναι έντονα και πυκνά. Η παραβολική μορφή του έργου διευκολύνει τη μεταφορά τους από τη σκηνή στους θεατές. Τα χιουμοριστικά διαλείμματα αλαφραίνουν την ατμόσφαιρα. Θίγονται θέματα όπως η φτώχεια, ο ρατσισμός, τα κοινωνικά στερεότυπα, η θρησκεία. Αποκαθηλώνονται οι "άγιοι" φτωχοί καθώς βλέπουμε ότι μπορεί να είναι εκτός από θύματα και θύτες. Οι θεοί, στην αρχή της παράστασης αναζητούν ένα καλό άνθρωπο, χωρίς όμως να δίνουν το σαφή ορισμό: Ένας άνθρωπος είναι καλός έαν είναι αντάξιος της ανθρώπινης ιδιότητάς του. Πιστεύουν ότι τον βρήκαν στο πρόσωπο της Σεν Τε. Όταν τελικά η Σετ Τε τους αποκαλύπτει το διπλό της ρόλο,τότε εκείνοι κάνουν έκπτωση στο λόγο τους, αποδεχόμενοι (;) τελικά τη διτή φύση του ανθρώπου.  Η ειρωνική ματιά του συγγραφέα είναι κάτι περισσότερο από εμφανής.

photo by Mike Rafail (Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών)

Το επικό θέατρο του Μπρεχτ αποδίδεται πολύ χαρακτηριστικά σε αυτή τη μοντέρνα παράσταση. Σίγουρα δεν μπορούμε να ταυτιστούμε με τους ρόλους, οι ηθοποιοί μας υπενθυμίζουν ότι παρακολουθούμε ένα παραμύθι, ενώ παράλληλα μας καθοδηγούν να προβληματιστούμε για τη φύση του ανθρώπου και κατ'επέκταση για τη δομή της κοινωνίας μας.

Πρόκειται για μια ευφάνταστη παράσταση, όπου το χιούμορ διαδέχεται τον προβληματισμό και η ειρωνία τη συγκίνηση. Τα λιτά, ευέλικτα σκηνικά με τον κατάλληλο φωτισμό δημιουργούν την απαραίτητη κάθε φορά ατμόσφαιρα. Η γεμάτη ενέργεια και δύναμη Στεφανία Γουλιώτη ξεχωρίζει στον πολύ απαιτητικό ρόλο/ρόλους της Σεν Τε και του Σουι Τα.

Πληροφορίες για την παράσταση :
Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (www.sgt.gr)
LIFO